Ka

Roberto Calasso (ur. 1941), włoski pisarz i od dziesiątek lat wydawca (dyrektor wydawnictwa Adelphi), w Polsce znany ze znakomitej książki o greckich mitach „Zaślubiny Kadmosa z Harmonią”, w „Ka” sięga do mitologii indyjskiej. Tytułowe Ka to jedno z imion Pradżapatiego, pana wszelkiego stworzenia, oznaczające dosłownie „kto?”. Już samo takie znaczenie sugeruje tajemnicę i wielokształtność tej mitologii, którą Calasso przedstawia w na poły zbeletryzowanym ujęciu. Jej ambiwalencja polega na „wirtualności”, opowiadane historie dzieją się niejako w umyśle, a w tekstach źródłowych ta sama postać często występuje już to jako bóg, już to jako stan umysłu czy nazwa określonego obrzędu. Calasso dokonuje pewnej systematyzacji i wyboru, a czytelnik otrzymuje w wyniku tom o fascynującej urodzie i wielkiej przydatności poznawczej. W literackim „zbliżeniu” zapoznaje się z losami takich postaci z „Rigwedy” i „Mahabharaty”, jak Brahma, Śiwa, Wisznu, Kriszna czy orzeł Garuda (otwierająca tom wizja jego lotu to wyżyny literackiego kunsztu). Ostatnia część poświęcona jest Buddzie.