Asystent śmierci Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie

"Asystent śmierci" Bronisława Świderskiego to poruszająca, pełna gorzkiej ironii powieść, w której wątki autobiograficzne splatają się z rozważaniami o demokracji europejskiej i tożsamości człowieka
we współczesnym świecie.

Mieszkający w Danii polski Żyd, badacz twórczości Sorena Kierkegaarda, publikuje artykuł
o antysemityzmie filozofa i zostaje wyrzucony z pracy. Urząd zatrudnienia oferuje mu posadę w hospicjum, gdzie jako tzw. asystent śmierci ma czuwać przy łóżku chorego, z którym nie ma żadnego kontaktu, prawdopodobnie Polaka. Ta nietypowa sytuacja okazuje się szansą, by przekazując umierającemu historię swojego życia, odnaleźć w niej sens. Podczas kolejnych nocy asystent mówi choremu o matce – Żydówce, która całe życie starała się zapomnieć o swoim pochodzeniu, o ojcu – polskim komuniście, o przyjaciołach,
o emigracji, zwierza się ze strachu i samobójczych myśli. Czyta na głos gazety, wiersze i swoje artykuły. Opowiada o karykaturach Mahometa, opublikowanych właśnie w „Jyllands-Posten”, o losie muzułmanów
i braku porozumienia między kulturami. Snuje refleksje o historii i społeczeństwie, filozofii i religii, wreszcie –
o miłości, samotności i śmierci.

Świderski stworzył dzieło o niezwykłej sile wyrazu, aktualne i nowatorskie pod względem formy. Intelekt filozofa, temperament polemisty i wyobraźnia pisarza współpracują ze sobą w "Asystencie śmierci" wyjątkowo zgodnie.

---