Pierwszy polski przekład klasycznego dzieła dwudziestowiecznej estetyki muzyki Petera Kivy’ego The Sound Sentiment (1989), zawierającego oryginalną wersję The Corded Shell (1980) i wzbogaconego o dodatkowe rozdziały napisane w odpowiedzi na dyskusję, jaka toczyła się na temat emocjonalizmu. Autor przedstawia ekspresję muzyczną oraz problemy związane z jej rozumieniem, odwołując się do filozofii, historii muzyki i muzykologii. Analizuje poglądy w spektrum emotywizmu muzycznego w sposób odpowiadający wymaganiom dyskursu filozoficznego. Omawiając przykłady muzyczne, prezentuje się jako słuchacz i miłośnik muzyki, któremu zależy na zachowaniu ścisłości i dążeniu do odkrycia roli, jaką pełnią emocje w estetyce muzycznej. Kivy proponuje stanowisko kognitywizmu emocjonalnego, które zakłada rozpoznawanie emocji w muzyce bez jednoczesnego wywoływania emocji w słuchaczu oraz bez przypisywania emocji kompozytorowi. Postulując podobieństwo między pewnymi elementami muzyki (np. konturem melodii) a cechami kulturowymi (np. gestami ludzkimi) związanymi z wyrażaniem emocji, wskazuje na różnicę między ekspresją jako wyrażaniem uczuć a szczególną ekspresywnością, którą można przypisać muzyce. Publikacja Petera Kivy’ego zmieniła na zawsze dyskusję na temat muzyki i wskazała drogę następnym badaczom nie tylko w obszarze filozofii anglosaskiej, ale i w najszerzej pojętej światowej estetyce muzycznej i filozofii muzyki.

******

Sound Sentiment: An Essay on the Musical Emotions, including the complete text of The Corded Shell

The first Polish translation of Peter Kivy’s The Sound Sentiment (1989), a classic of the 20th century musical aesthetics, which contains the original version of The Corded Shell (1980) and additional chapters written in response to the debate concerning emotionalism. The author explores music expression and the problems related to its understanding, with reference to philosophy, history of music and musicology. Kivy advocates music cognitivism, which involves recognizing emotions in music without arousing emotions in the audience and without attributing emotions to the composer.

Keywords: Peter Kivy, aesthetics, the philosophy of music, expression, emotionalism