Osobowościowe uwarunkowania samodzielności wychowanków placówek resocjalizacyjnych

Książka składa się z dwóch części – teoretycznej i empirycznej. W rozdziale pierwszym dokonano analizy cech samodzielności, by na jej podstawie sformułować autorską definicję tego pojęcia. W dalszej części dokonano przeglądu wyników badań i doniesień literatury przedmiotu na temat cech osobowości wychowanków placówek resocjalizacyjnych. Omówione zostały związki cech samodzielności z wybranymi, charakterystycznymi ze względu na niedostosowanie społeczne, cechami podopiecznych MOW. W rozdziale drugim ukazano znaczenie samodzielności w kontekście celu resocjalizacji nieletnich, jakim jest przygotowanie wychowanków do prawidłowej readaptacji społecznej po opuszczeniu przez nich młodzieżowego ośrodka wychowawczego. Zwrócono w tej części pracy uwagę na zadania kadry pedagogicznej, do których należą: diagnozowanie, motywowanie oraz organizowanie sytuacji usamodzielniających opierających się na założeniach koncepcji twórczej resocjalizacji. Dodatkowo omówiono ważne z punktu widzenia rozwoju samodzielności postawy wychowawcze oraz kompetencje kadry pedagogicznej. Zwrócono również uwagę na formalno-organizacyjne aspekty funkcjonowania młodzieżowych ośrodków wychowawczych, które mogą sprzyjać bądź utrudniać podejmowane w placówce oddziaływania usamodzielniające. Rozdział kończy przegląd trudności, z jakimi mierzy się młodzież po opuszczeniu instytucjonalnej formy wychowania i resocjalizacji.

Trzeci rozdział zawiera założenia metodologiczne oraz sformułowane: przedmiot, cele, problemy i hipotezy badawcze. Ze względu na przyjęte założenia w projekcie badawczym wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego i technikę ankiety audytoryjnej. Skonstruowano dwa autorskie narzędzia do zbadania samodzielności i poziomu demoralizacji nieletnich, a do pomiaru cech osobowości posłużono się standaryzowanymi narzędziami, tj. Skalą Samooceny (SES) autorstwa M. Rosenberga, Skalą Jawnego Niepokoju „Jaki Jesteś?” (SJN), autorstwa E. Skrzypek i M. Choynowskiego, Kwestionariuszem Badania Poczucia Kontroli (KBPK), autorstwa G. Krasowicz, A. Kurzyp-Wojnarskiej oraz Kwestionariuszem Umiejętności Prospołecznych Wychowanka (ART) autorstwa A. Goldsteina. Grupę badanych stanowiło 491 wychowanków MOW z Polski.

Na podstawie uzyskanych wyników w rozdziale czwartym dokonano analizy i interpretacji związków samodzielności z poszczególnymi cechami osobowości nieletnich. Najważniejsze wnioski zawarte zostały w podsumowaniu, w którym sformułowano także zalecenia dla praktyki resocjalizacyjnej.
Ze wstępu