Iwan Mazepa w wyobrażeniach kozackiej historiografii

Iwan Mazepa, jak słusznie zauważył szwedzki pułkownik Karl G. Klingspor, autor kroniki poświęconej życiu Karola XII, był wielkim człowiekiem i jego imię było znane daleko poza granicami kraju, którym zarządzał.

Bez wątpienia był postacią znaną w ówczesnej Europie, o czym świadczy – co podkreślał Teodor Mackiw – fakt, że o wyborze Mazepy na hetmana w 1687 r. pisała prawie cała europejska prasa. Informację tę odnajdujemy zarówno w gazetach niemieckich w Berlinie, Lipsku, Norymberdze, Frankfurcie, jak i w czasopismach francuskich i angielskich. Także szwedzki rezydent w Warszawie Simon Derffler uznał za stosowne powiadomić Sztokholm o nominacji Mazepy na hetmana kozackiego.

Prawdą jest również i to, że niemalże światową renomę zapewnili Mazepie malarze, muzycy, a przede wszystkim poeci i pisarze. Jak bowiem słusznie zauważyła Natalia Jakowenko: Z całkowitą pewnością można powiedzieć, że żadna inna ukraińska postać historyczna nie stała się bohaterem tylu utworów literatury światowej...