Od pewnego czasu daje się zauważyć w Polsce wzrost zainteresowania eugeniką, także tzw. nową eugeniką, jej genezą, ideologią, a przede wszystkim konsekwencjami w sferze polityki zdrowotnej. Ta swego rodzaju moda na eugenikę ma kilka powodów. Są to przede wszystkim obawy przed skutkami rozwoju biotechnologii medycznej, która wprowadzając nowe metody, na przykład w sferze medycznie wspomaganego rozrodu, wkracza w dziedzinę niesłychanie wrażliwą moralnie i społecznie, jaką jest spełnianie fundamentalnego prawa każdego człowieka do posiadania potomstwa. Lęki budzi także inne wielkie osiągnięcie genetyki, jakim jest ustalenie w 2000 r. sekwencji genomu człowieka (w ramach amerykańskiego programu Human Genome Project). Zdaniem części bioetyków, a także wielu obywateli jego znajomość może być wykorzystywana nie tylko w formie poradnictwa genetycznego, ale także w celu eliminacji potomstwa dziedzicznie obciążonego, co narusza zasadę prawa do życia wszystkich istot ludzkich. Jest to według zwolenników etycznej zasady świętości życia ludzkiego działanie eugeniczne, bowiem prowadzi do eliminacji (poprzez aborcję) osób genetycznie obciążonych, zaś w przypadku dzieci urodzonych skutkuje genetyczną stygmatyzacją bądź wykluczeniem z życia społecznego1. Z drugiej jednak strony postęp w dziedzinie genetyki molekularnej daje duże nadzieje, na przykład w sferze poszerzenia możliwości eliminacji przy pomocy terapii genowej niektórych wrodzonych chorób, a także może przyczynić się do podniesienia jakości życia osób dotkniętych tymi defektami. (...)
Celem kolejnego tomu Kontekstów społeczno-kulturowych zdrowia i medycyny jest ukazanie niektórych aspektów funkcjonowania myśli eugenicznej w Polsce i na świecie. Publikację otwiera interesujący artykuł Anety Bołdyrew poświęcony oddziaływaniu maltuzjanizmu i neomaltuzjanizmu na rozwój myśli eugenicznej w Polsce. Autorka, analizując prace kilku wybitnych ekonomistów polskich z końca XIX i początku XX w. (m.in. Zofii Daszyńskiej-Golińskiej, Ludwika Krzywickiego, Adama Krzyżanowskiego, Józefa Rostafińskiego), ukazała skalę recepcji idei Thomasa R. Malthusa na gruncie polskiej ekonomii i demografii; zastanawia się również nad pytaniem, na ile zainteresowanie ekonomistów polskich maltuzjanizmem i neomaltuzjanizmem mogło wpłynąć na obecność problematyki eugenicznej w ich opracowaniach.
Michał Musielak, Krzysztof Prętki
Informacja dotycząca wprowadzenia produktu do obrotu:
Ten produkt został wprowadzony na rynek przed 13 grudnia 2024 r. zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami (Dyrektywą o ogólnym bezpieczeństwie produktów). W związku z tym może on być nadal sprzedawany bez konieczności dostosowania do nowych wymogów wynikających z Rozporządzenia o Ogólnym Bezpieczeństwie Produktów (GPSR). Produkt zachowuje pełną legalność w obrocie, a jego jakość i bezpieczeństwo pozostają zgodne z obowiązującymi wcześniej standardami.
Information regarding product placement on the market:
This product was placed on the market before December 13, 2024, in accordance with the applicable regulations at the time (the General Product Safety Directive). As a result, it can continue to be sold without needing to meet the new requirements introduced by the General Product Safety Regulation (GPSR). The product remains fully compliant with all previously valid legal standards, ensuring its continued quality and safety.