Książka jest zbiorem socjologicznych esejów, w których zaprezentowano dwa sposoby postrzegania miast – ewolucję materialnej przestrzeni od pierwszych osad do współczesnych metropolii oraz zmiany w przestrzeni społecznej, stanowiącej pole aktywności wielu pokoleń ludzi. Połączenie tych perspektyw pozwala na pełniejszy opis czynników kształtujących w przeszłości i wciąż rozwijających miasta. Rozważania autora dotyczą sposobów analizowania miast, ich historii od najstarszych osad do współczesnych metropolii, odmian urbanizacji, głównych cech nowoczesnych miast, społeczności i ich współczesnych form, odzwierciedlenia miast w społecznej świadomości oraz ich dynamiki i ducha. W publikacji pojawiają się nawiązania do historii budowy miast i demografii, antropologii kulturowej czy teorii ekonomicznych. Jako główną perspektywę przyjęto socjologiczny punkt widzenia miast, od wieków odciskających piętno na mentalności ludzi, modyfikujących ich style życia i dyktujących różne formy działalności. Zakłada ona, że nie budynki, ale ludzie, ich życie społeczne oraz kultura są najważniejszymi aspektami funkcjonowania miast.
Monografia jest rezultatem studiów polskiej i obcej, niemal wyłącznie anglojęzycznej, literatury przedmiotu, a także wieloletniego doświadczenia uniwersyteckiej dydaktyki socjologii miasta. Autor jest przekonany, że niemal wszystkie przypisywane miastom destrukcyjne zjawiska mogą być naprawione lub usunięte pod warunkiem wdrożenia odpowiednich strategii odnowy. Książka może zainteresować studentów i wykładowców kierunków związanych z tematyką miast oraz praktyków zajmujących się na co dzień rozwiązywaniem miejskich problemów.