Monografia Miażdżyca u dzieci i młodzieży oddana do rąk Czytelników dotyczy problematyki miażdżycy, choroby podstępnej, przewlekłej i ciągle tajemniczej, ujawniającej się już w początkowym okresie rozwoju dziecka pod postacią nacieczeń tłuszczowych – fatty streaks. (...)
W monografii przedstawiono najnowsze poglądy na temat wieloczynnikowej patogenezy miażdżycy oraz szczegółowo omówiono czynniki ryzyka jej wystąpienia.Badania mające na celu zdefiniowanie
i określenie ich znaczenia w populacji wieku rozwojowego od kilku lat prowadzone są w wielu
krajach i pozwalają na śledzenie dynamiki, rozpowszechniania się klasycznych i nowych czynników
ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego oraz strategiczne planowanie wieloletnich badań prewencyjnych, począwszy już od najmłodszych dzieci.
W niniejszej monografii podkreślono znaczenie prewencji pierwotnej i wtórnej, bowiem otyłość,
nadciśnienie tętnicze i cukrzyca, dotykające coraz częściej dzieci, to jedne z najważniejszych czynników
ryzyka obok hiperlipidemii i palenia tytoniu.
Wiele miejsca poświęcono także roli insulinooporności w rozwoju miażdżycy oraz udziału tkanki tłuszczowej – aktywnego organu para- i endokrynnego, zdolnego do syntetyzowania i uwalniania do krążenia różnych cytokin wpływających na wytworzenie niekorzystnego aterogennego profilu. Nie pominięto również wpływu przewlekłych chorób, takich jak schorzenia nerek, układowe choroby tkanki łącznej, zespół policystycznych jajników, jako potencjalnego ryzyka rozwoju miażdżycy. Szczegółowo przedstawiono metody nieinwazyjnej oceny zmian miażdżycowych w naczyniach tętniczych u dzieci. Zwrócono przy tym uwagę, że zasadniczym celem postępowania diagnostyczno-prewencyjno-terapeutycznego w spowalnianiu/zatrzymaniu procesu aterotrombozy u dzieci i młodzieży powinno być monitorowanie zarówno markerów biochemicznych, jak i biofizycznych, odzwierciedlających stan śródbłonka, szczególnie u tych z obciążeniem rodzinnym chorobami układu sercowo-naczyniowego oraz kumulacją kilku czynników ryzyka. Z uwagi na to, że miażdżyca rozwija się już od wczesnego dzieciństwa, populacja wieku rozwojowego powinna być objęta priorytetowym programem profilaktycznym, realizującym założenia prozdrowotnego stylu życia. (...)
Przedmowa — prof. dr hab. n. med. Mirosława Urban