Prezentowany zbiór studiów i szkiców dedykowany jest Profesorowi Wiesławowi Pusiowi
– znakomitemu historykowi i nauczycielowi akademickiemu, wychowawcy kilku pokoleń absolwentów Uniwersytetu Łódzkiego, osobie szczególnie zasłużonej dla Alma Mater, której poświęcił ponad pół wieku pracy jako kierownik Katedry Historii Społeczno-Gospodarczej, dziekan Wydziału Filozoficzno-Historycznego, prorektor i rektor Uniwersytetu Łódzkiego.
W książce zostały przedstawione różne aspekty współczesnych badań historycznych. Zamieszczone teksty przygotowali przede wszystkim uczniowie, przyjaciele i zaproszeni goście z krajowych ośrodków naukowych. Poszczególne rozdziały monografii odzwierciedlają najważniejsze płaszczyzny badawcze podejmowane przez Profesora, a ich rozpiętość chronologiczna obejmuje okres od XVII do XXI wieku. Dotyczą one szeroko pojmowanej historii społecznej i gospodarczej, dziejów Żydów, przeszłości wielokulturowej Łodzi czy historii historiografii. Szeroki zakres tematyczny publikacji sprawia, że można ją zaproponować nie tylko historykom, lecz także miłośnikom dobrej książki historycznej.