Legenda duetu krytyków filmowych Zygmunta Kałużyńskiego i Tomasza Raczka, którzy w telewizyjnym cyklu „Perły z lamusa“ przez ponad dziesięć lat prezentowali historię kina jako fantastyczną przygodę i zarazem rozwibrowane lustro współczesnego świata, trwa do dzisiaj i nic nie wskazuje, by siła tej pamięci miała słabnąć.
Ta książka nie powstałaby, gdyby nie prośby widzów, by opowiedzieć o fenomenie duetu i o tajemnicy jego sukcesu. Stała się ona też okazją do przypomnienia oryginalności dialogów które prowadzili Kałużyński i Raczek, a także przybliżenia historii ich rozwijającej się na przestrzeni ostatniego ćwierćwiecza XX wieku współpracy.
Czytelnik znajdzie tu barwne opowieści o najbardziej kochanych filmach z przeszłości. Nie zawsze tych najbardziej utytułowanych, nie tych najwyżej ocenianych przez filmoznawców, ale właśnie tych najbardziej kochanych przez widzów. Kalejdoskop anegdot filmowych łączy się tu z nie mniej sensacyjnymi, czasem zabawnymi perypetiami autorów „Pereł z lamusa“, które przeżywali podczas tworzenia ich telewizyjnego cyklu. Dzięki tej historii wielu miłośników filmów, którzy lubią o nich dyskutować, ma szansę przekonać się, że spór nie musi być kłótnią, a inne zdanie powodem wykluczenia. Że nawet w dzisiejszym zerojedynkowym świecie jest miejsce dla ludzi, którzy potrafią się różnić w sposób, który ich zbliża, a nie oddala. Ta książka jest o przyjaźni.
Pierwsze „Perły z lamusa“ zostały wyemitowane w 1989 roku. Dla mnie oraz dla moich licealnych koleżanek i kolegów stały się wydarzeniem. Tomasz Raczek i Zygmunt Kałużyński udowodnili nam, że dawne filmy to nie zakurzone ramoty. Skąd! Te filmy żyją! Nadal wywołują emocje i potrafią zachwycać. Wciąż uświadamiają nam, czym jest otaczający nas świat, i pomagają go nam zrozumieć. Dzięki „Perłom z lamusa“ dotarło do mnie, że film nie ma daty przydatności do oglądania. Za to już zawsze będę wdzięczny Tomkowi i Zygmuntowi.
Marcin Szczygielski
