Polska myśl polityczna wobec rewolucji bolszewickiej. Pierwsze komentarze, refleksje, przewidywania. Antologia

Na temat bolszewizmu i systemu sowieckiego wypowiadali się przedstawiciele wszystkich właściwie kierunków polskiej myśli politycznej. Najsłabiej sprawy te zaprzątały uwagę elit ruchu ludowego. Pierwsze opinie przyniósł już rok 1918. Nowe wypowiedzi pojawiły się w 1919, a więc już w realiach niewypowiedzianej wojny polsko-sowieckiej, oraz w 1921, roku zawarcia polsko-sowieckiego pokoju w Rydze.
Ufamy, że wybór pozycji do niniejszej antologii jest w miarę możliwości reprezentatywny. Obejmuje on głosy socjalistów: Bolesława Limanowskiego i Kazimierza Czapińskiego. Orientację leseferystyczną – co nie może oznaczać przynależności do żadnego obozu liberalnego, bo obóz taki nie istniał – najpełniej reprezentują Adam Krzyżanowski i Jerzy Kurnatowski. Głos konserwatysty znajdujemy w wypowiedziach Władysława Leopolda Jaworskiego. Katolicka nauka społeczna jako kierunek myśli politycznej ma w niniejszej antologii miejsce w postaci rozważań ks. Antoniego Szymańskiego, długoletniego rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, oraz wystąpienia ks. Kazimierza Lutosławskiego, autora preambuły do konstytucji marcowej z 1921 r. Obóz narodowy (endecki) reprezentuje głos Stanisława Grabskiego.