U podstawy przygotowania książki zarówno jako całości, jak i poszczególnych tekstów legło kilka założeń. Po pierwsze, bezpieczeństwo jest złożonym, wielowymiarowym, dotyczącym różnych obszarów życia społecznego dynamicznym procesem. Po drugie, ewolucja rozumienia bezpieczeństwa warunkowana jest zmianami rzeczywistości społecznej, zwłaszcza tej międzynarodowej. Stąd też bezpieczeństwo Polski, istniejące zagrożenia, realizowaną politykę bezpieczeństwa analizowano w poszczególnych artykułach w szerszym kontekście środowiska międzynarodowego i zachodzących w nim zmian. Po trzecie, mając na uwadze procesy globalizacji, narastające współzależności międzynarodowe, liczne przepływy transgraniczne, uznano za nieuzasadnione oddzielenie bezpieczeństwa wewnętrznego i międzynarodowego. Stąd też w odniesieniu do Polski problemy bezpieczeństwa analizowano na przecięciu wnętrza państwa i środowiska międzynarodowego. Po czwarte, mając na uwadze wielowymiarowość problemów bezpieczeństwa we współczesnym świecie, w kolejnych tekstach części drugiej ich autorzy starali się uchwycić specyfikę poszczególnych wymiarów, ich odrębność i autonomiczność.
Strukturę książki dostosowano do założeń, dynamiki i zmienności współczesnego rozumienia bezpieczeństwa oraz złożoności jego zagrożeń i działań podejmowanych przez Polskę na rzecz jego zapewnienia.