Książka składa się z dwunastu artykułów dotyczących historii ruchu narodowego i stanowi drugi tom studiów i szkiców autora poświęconych tej problematyce. Oprócz jednego niepublikowanego tekstu, pozostałe były drukowane w latach 2015–2023 w opracowaniach zbiorowych bądź na łamach czasopism naukowych, a do niniejszego wydania zostały uzupełnione o wyniki najnowszej kwerendy archiwalnej. Pierwsze trzy dotyczą różnych form aktywności politycznej Romana Dmowskiego na forum międzynarodowym przed i podczas Wielkiej Wojny. Tematyka kolejnych czterech koncentruje się wokół poglądów i działalności Adama Doboszyńskiego. Dwa szkice poświęcone są dziejom emigracyjnego Stronnictwa Narodowego. W trzech ostatnich odtworzono działania wywiadu Okręgu Rzeszowskiego Narodowego Zjednoczenia Wojskowego oraz przedstawiono sylwetki księdza Bronisława Mireckiego – związanego z ruchem narodowym obrońcy wiary i polskości na Podolu, a także Jana Radożyckiego – działacza SN, filologa i tłumacza.