Podręcznik składa się z dwóch części. W pierwszej po opisie głównych założeń systemu obronnego (bezpieczeństwa) państwa oraz zarządzania kryzysowego zaprezentowano możliwości i sposoby rozwiązywania złożonych kwestii z obszaru bezpieczeństwa. Wykazano przy tym konieczność postrzegania zjawisk w sposób systemowy i w znacznie szerszym wymiarze, niejednokrotnie międzynarodowym. Przyjęta struktura tej części opracowania gwarantuje upowszechnienie wiedzy o instytucjach, ich zadaniach i roli, jakie one spełniają w obecnych uwarunkowaniach społeczno-politycznych.

Część druga to bogaty zbiór metod i sposobów rozwiązywania problemów bezpieczeństwa. To propozycja umiejętnego wykorzystania dorobku metodologicznego innych dziedzin i dyscyplin naukowych. Wyraźnie dostrzegane są rozwiązania, w wielu wypadkach autorskie propozycje, pozwalające zastosować istniejący dorobek wraz ze wskazaniem całkowicie nowych, właściwych dla nauk o bezpieczeństwie metod, technik i narzędzi badawczych. Przy tym autorzy wyraźnie akcentują potrzebę postrzegania (i rozwiązywania) problemów w znacznie szerszym kontekście.

Podręcznik adresowany jest do nauczycieli akademickich i studentów, zwłaszcza kierunków kształcenia traktujących o bezpieczeństwie i obronności. Zawiera bowiem istotne kwestie dotyczące zarówno funkcjonowania systemu obrony naszej Ojczyzny, jak i naukowej eksploracji tych zjawisk. To także zwarta pozycja dla przedstawicieli władz rządowych i samorządowowych, głownie tych, którzy bezpośrednio i/lub pośrednio rozstrzygają kwestie dotyczące bezpieczeństwa w skali mikro (gmina, powiat) i makro (województwo, państwo).