Towarzystwo Fabiańskie w latach 1884-1939

Towarzystwo Fabiańskie (The Fabian Society) założone zostało w 1884 r. w Londynie przez grupę dwudziestolatków wywodzących się z klasy średniej, którzy za główny cel stawiali sobie dokonanie rekonstrukcji społeczeństwa. Początkowo fabianie współpracowali z Partią Liberalną, z czasem jednak dokonali reorientacji politycznej, wstępując w 1919 r. do brytyjskiej Partii Pracy, gdzie pełnili rolę ideowego zaplecza labourzystów. Obecnie Towarzystwo Fabiańskie nadal jest ściśle powiązane z Partią Pracy i postrzegane jako przykład najstarszego think tanku związanego z partiami politycznymi. Na gruncie polskiej literatury naukowej Towarzystwo Fabiańskie jest prawie nieznane. Szerzej potraktowano je w pracach i artykułach dotyczących socjalizmu brytyjskiego i Partii Pracy (autorzy Zygmunt Bauman, Bogusława Bednarczyk, Marcin Tobiasz). Więcej prac na temat Towarzystwa opublikowano w Wielkiej Brytanii, ale tylko niektóre z nich znane są profesjonalistom (historykom idei, politologom, historykom). W dodatku zarówno w piśmiennictwie polskim, jak i anglojęzycznym nie ukazało się opracowanie monograficzne obejmujące dzieje stowarzyszenia na przestrzeni lat 1884-1939 i traktujące o wszystkich podstawowych aspektach organizacji: okolicznościach powstania i strukturze, wpływach społecznych i politycznych, ideologii, myśli politycznej i doktrynie, idei socjalizmu fabiańskiego. Z tego względu inicjatywę i wysiłek badawczy Dr. Wojciecha Ziętary podjęty nad monograficznym opracowaniem Towarzystwa Fabiańskiego należy uznać za pomysł twórczy i cenny z punktu widzenia polskiej politologii. Zaznaczyć przy tym należy, że Autor dysponuje dużym doświadczeniem metodologicznym i naukowo-badawczym, czemu dał wyraz w licznych publikacjach autorskich, wydawnictwach zbiorowych i w pracach redakcyjnych.



Fragment recenzji prof. zw. dr. hab. Edwarda Olszewskiego