Książka jest kolejną publikacją przygotowaną przez rzeszowski Oddział IPN, tym razem opisującą w perspektywie ogólnopolskiej i regionalnej początki systemu komunistycznego, zamknięte cezurą lat 1944-1947. Rok 1944 był początkiem końca okupacji terytorium Rzeczpospolitej przez Rzeszę Niemiecką i wstępem do dramatycznych zmagań Polaków o ocalenie niepodległego bytu państwa polskiego przed zakusami kolejnego – tym razem sowieckiego – okupanta. Wkraczająca na terytorium Polski Armia Czerwona niosła ze sobą zbrodniczą ideologię i system komunistyczny oraz perspektywę całkowitego uzależnienia Polski od ZSRR. Symboliczną datą zakończenia tego przejściowego okresu był rok 1947 – kiedy to odbyły się sfałszowane wybory do Sejmu. Niniejsza ksiązka zawiera dziewiętnaście artykułów naukowych, których autorami są historycy z IPN oraz innych krajowych ośrodków naukowych, instytucji i stowarzyszeń. Jej celem jest znalezienie odpowiedzi na pytane, jak naprawdę wyglądał okres przejściowy, będący zarazem końcem II wojny światowej i początkiem panowania w Polsce podporządkowanych Moskwie komunistów.