Lenino 1943

W 2023 roku przypadła 80. rocznica bitwy pod Lenino, stoczonej 12–18 października 1943 roku w ramach sowieckiej drugiej operacji orszańskiej. Jej częścią był dwudniowy bój polskiej 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki.

Był to chrzest bojowy jednostki sformowanej zaledwie kilka miesięcy wcześniej w ZSRS za zgodą Stalina, pod patronatem polskich komunistów. Mimo męstwa słabo wyszkolonych żołnierzy, niedawnych zesłańców, został okupiony ciężkimi stratami. Moskwa wykorzystała bitwę pod Lenino propagandowo – Stalin pokazał światu, że ma „swoich” Polaków, niepodporządkowanych rządowi w Londynie. Później stała się ona czołowym elementem mitu założycielskiego Polski Ludowej.

Od 1947 do 1991 roku 12 października obchodzono Dzień Wojska Polskiego. Dr Kamil Anduła, historyk z Wojskowego Biura Historycznego im. gen. Broni Kazimierza Sosnkowskiego, opisuje początki 1. Dywizji, przebieg i następstwa bitwy na podstawie najnowszych badań, bez propagandowych klisz. To książka, która ma zastąpić publikację o Lenino w serii HB z lat osiemdziesiątych XX wieku, noszącą piętno ówczesnej polityki historycznej i cenzury.