Księga przygotowana na stulecie urodzin profesora Aleksandra Gieysztora zawiera teksty dotyczące różnych dziedzin jego działalności, osobiste wspomnienia przyjaciół, współpracowników i uczniów oraz publikowane po raz pierwszy listy profesora (wybór). Tom uzupełniają fotografie, również w ogromnej większości do tej pory niepublikowane. Publikacja ukazuje bogatą działalność Aleksandra Gieysztora jako wykładowcy i mistrza młodych adeptów historii, badacza o światowej renomie utrzymującego ścisłe kontakty z uczonymi z zagranicy, wreszcie – dyrektora Zamku Królewskiego głęboko zaangażowanego w jego odbudowę. Prezentuje też takie karty z życiorysu Gieysztora, jak jego działalność w podziemiu w czasie okupacji czy późniejsze zaangażowanie w szeroko pojęte kształcenie historyczne. Unikatowa edycja listów, obejmująca wybór korespondencji profesora (przede wszystkim z innymi polskimi uczonymi), ukazuje niezwykle interesujący obraz polskiego środowiska naukowego drugiej połowy XX wieku. Zarówno z tekstów, jak i z listów wyłania się sylwetka nie tylko wybitnego, wszechstronnego uczonego, organizatora życia kulturalnego w powojennej Polsce, lecz także człowieka niezwykle ciepłego i życzliwego w codziennych kontaktach z ludźmi.

Aleksander Gieysztor (1916–1999) – historyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, dyrektor Instytutu Historycznego UW (1955–1975), pierwszy dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie (1980–1991), prezes Polskiej Akademii Nauk (1981–1983, 1990–1992). Podczas II wojny światowej uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r., później oficer KG AK.