Książka składa się z wypowiedzi Ryszarda Kapuścińskiego poświęconych takim tematom jak podróżowanie, metoda tworzenia, a także zadaniom stojącym przed dziennikarzami. Pisarz jeszcze za życia zaakceptował układ Autoportretu. Wyłania się z tej opowieści podróżnik, artysta, przenikliwy komentator światowych wydarzeń. „Przy pisaniu Imperium – mówi Kapuściński – wykorzystałem jakieś dziesięć procent materiału. I pozostaję taki pełen niewypisanych historii...” Ta najbardziej osobista historia została wyłuskana z wypowiedzi na inne, bardziej palące tematy. Stała się jedyną tak osobistą, w wielu miejscach intymną opowieścią „cesarza reportażu”.