Bezcenny

1945. Niemcy przegrywają wojnę, każdy myśli tylko o sobie. Generalny Gubernator Hans Frank ukrywa najcenniejsze łupy, a wraz z nimi bezcenny sekret, który ma zapewnić mu nietykalność po wojnie. Skarb ginie bez śladu w tajemniczych okolicznościach.

1946. Do Polski powracają zrabowane dzieła sztuki z Damą z Gronostajem Leonarda da Vinci na czele. Brakuje Portretu Młodzieńca Rafaela Santi, który od tej pory pozostaje najcenniejszym zaginionym na świecie dziełem sztuki i symbolem grabieży dokonanych w czasie II Wojny Światowej. W Muzeum Czartoryskich w Krakowie od ponad sześćdziesięciu lat na Rafaela czeka pusta rama.

Współcześnie. Doktor Zofia Lorentz, historyk sztuki i urzędniczka Ministerstwa Spraw Zagranicznych, próbująca sprawić, aby do Polski wróciło choć kilka z ponad 60 000 zaginionych dzieł, zostaje wezwana do kancelarii premiera. Sprawa jest pilna i ściśle tajna. Arcydzieło Rafaela zostało w końcu namierzone, a ona musi odzyskać je dla Polski. Legalna droga nie wchodzi w grę. Jedynym możliwym sposobem jest kradzież. Zofia podejmuje się zadania. Do jej zespołu dołączają cyniczny młody marszand, świeżo emerytowany oficer służb specjalnych i legendarna szwedzka złodziejka, specjalnie w tym celu wyciągnięta z więzienia.

Bezcenny to międzynarodowy thriller łączący najlepsze cechy prozy Dana Browna, Arturo Perez-Reverte i Umberto Eco. W miejsce każdej rozwiązanej zagadki pojawia się kilka następnych, zwrot akcji goni zwrot akcji, a bohaterowie w poszukiwaniu zaginionego arcydzieła wpadają na trop tajemnicy, która najnowszą historię świata wywróci do góry nogami. Możni tego świata zrobią wszystko, aby nie ujrzała ona światła dziennego.

Bezcenny to pełne błyskotliwej erudycji kompendium wiedzy o sekretach historii sztuki. O genialnych artystach, o szalonych kolekcjonerach, o chciwych marszandach, o wielkiej grabieży z czasów okupacji, a także o szwindlu, jakim jest dzisiejszy rynek sztuki.

Bezcenny to także komentarz do rzeczywistości w ironicznym, prześmiewczym i bezkompromisowym stylu, do którego przyzwyczaił nas autor Uwikłania i Ziarna Prawdy.

***
– Nie ratujemy plam z pigmentów na kawałku drewna. Ratujemy ostatniego więźnia dwudziestego wieku, koronnego świadka historii. Rozumiecie?Doktor Zofia Lorentz cofnęłaby swoje słowa, gdyby wiedziała, jak bardzo są trafione. Jak doskonale oddaje ich sytuację metafora ze świadkiem koronnym w procesie historii. I że dokładnie w tej samej chwili, kiedy ona z błyszczącymi czarnymi oczami opowiadała niezwykłe dzieje obrazu Rafaela, w zupełnie innym miejscu świata pewien człowiek podjął decyzję. Decyzję, że za wszelką cenę nie można dopuścić do tego, żeby ktokolwiek odnalazł świadka koronnego i odkrył jego tajemnicę. Z punktu widzenia tego człowieka wysoka cena oznaczała skandale dyplomatyczne, kryzysy międzynarodowe i zawirowania na światowych rynkach. To była cena, którą należało się przejmować. Życie paru osób, które spiskowały w brzydkiej metropolii gdzieś w Europie Środkowo-Wschodniej, to nie była dla niego ani cena ani nawet przeszkoda. Zaledwie perypetia.

***
– Tak po starej znajomości. Znasz nasze życiorysy. Polityka, wielki przemysł, Bliski Wschód. Wszystko jasne. Ale to? Jacyś amatorzy bez wpływu na cokolwiek, z kraju bez znaczenia, podniecający się do jakichś staroci, wartych w gruncie rzeczy symboliczne pieniądze. Co to jest za szaleństwo?Szpakowaty mężczyzna westchnął.– Wiesz, że nie mogę ci nic powiedzieć, Martin. Jak zwykle zresztą. Ale tak po starej znajomości wspomnę, że zdarzają się starocie, których pojawienie się byłoby dla bezpieczeństwa narodowego zagrożeniem większym, niż pojawienie się atomówek w sklepach wysyłkowych. Rozumiesz?Pokiwał głową. Oczywiście, że rozumiał. Broń to trupy, a parę trupów więcej nie robi tak naprawdę różnicy. Dobra propaganda może z jednego trupa zrobić pretekst do wojny a z tysiąca nieszczęśliwy wypadek bez znaczenia.Ale wiedza – wiedza to władza.
(fragment)

Co łączy zaginione arcydzieło Rafaela z największą tajemnicą historii XX wieku?