Głównym celem monografii jest określenie oczekiwań i potrzeb społecznych dotyczących kształcenia wyższego. Została podzielona na 3 części. W każdej z nich jest on realizowany w innym aspekcie. Pierwsza część prezentuje stanowiska dotyczące tego, jak edukacja akademicka może przyczyniać się do dobrobytu, rozwoju oraz bezpieczeństwa społeczeństw. Część druga jest analizą aktualnych uwarunkowań kształcenia w Polsce i na świecie, a także dotyczy treści i metod kształcenia. Trzecia część jest poświęcona roli i kompetencjom nauczyciela w kształtowaniu oczekiwanych społecznie kompetencji i umiejętności.

Monografia ma charakter multidyscyplinarny. Wykorzystano w niej narzędzia różnych nauk, m.in. ekonomii, filozofii, nauk o zarządzaniu, pedagogiki, a także socjologii. Zawiera ujęcia teoretyczne i aplikacyjne. Niektóre rozdziały są analizą literatury przedmiotu, inne zdają sprawę z autorskich badań empirycznych.

Zaprezentowane rozważania zawierają propozycję odpowiedzi na między innymi następujące pytania:

Jakie społeczne potrzeby powinien zaspokajać uniwersytet?
W jakich kierunkach powinien się zmieniać?
W jakich warunkach edukacja uniwersytecka może zaspokajać te potrzeby?
Jaka jest swoista dla uniwersytetu gospodarczo-społeczna i kulturowa wartość kształcenia?
Do spełniania jakiego typu zadań społecznych powinien przygotowywać uniwersytet?
Czy edukacja uniwersytecka ma być powszechna (egalitarna) czy elitarna?
Jakie kompetencje i umiejętności są społecznie oczekiwanym ‘produktem’ uniwersytetu?
Na czym polega różnica między celami kształcenia ogólnoakademickiego i praktycznego na uniwersytecie?
Czy określony w czasach antycznych ideał kształcenia akademickiego jest wciąż aktualny?