Wspomnienia komendanta samoobrony Rafałówki, Apolinarego Oliwy, to książka ukazująca dramatyczną sytuację Polaków na Wołyniu w czasie II wojny światowej, ogrom zbrodni dokonywanych przez ukraińskich nacjonalistów, których nienawiść do wszystkiego co polskie wyrażało hasło: wyriżemo wsich lachiw do odnoho, od małoho do staroho.
Powojenne dzieje autora stanowią ponury obraz „budowania zrębów socjalizmu”: terroru, prześladowań. Autor jako oficer Armii Krajowej przeżył koszmar więzienia i upokorzeń – dopiero w naszych czasach, gdy nie istnieje już reżim cenzury, opowieść o tamtych czasach mogła się doczekać publikacji. To poruszająca książka i bezcenny dokument!