Rozwój gospodarczy i towarzyszące mu zmiany społeczne mają zawsze charakter dynamiczny. Przemiany zachodzące nawet w nieodległych od siebie regionach na skutek oddziaływania tych samych czynników mogą jednak zmierzać odmiennych kierunkach czy też postępować w innym tempie. Możemy obserwować to zarówno w skali mikro, jak i makro, niezależnie od tego, czy rozpatrujemy przemiany w demografii, strukturze własności ziemskiej, rozwoju ośrodków miejskich, udziału majątków folwarcznych w areale ziemi uprawnej, struktury produkcji zbożowej, czy też pojawiających się różnicach w cenach i płacach.