Harry Rowohlt i Caspar von Schrenck-Notzing Zderzenie dwóch narracji o Niemcach po 1945 roku

Książkę tworzą dwie równolegle opowiadane historie, rozgrywające się na lewicowych i prawicowych biegunach niemieckiej polityki i kultury. Na jednym z tych biegunów znajduje się dorobek Harry’ego Rowohlta, urodzonego w 1945 roku, na drugim zaś twórczość Caspara von Schrenck-Notzinga, który przyszedł na świat w 1927 roku, a jego wejście w dorosłość zbiegło się z końcem wojny. Schrenck-Notzing opisywał z punktu widzenia konserwatysty przyczyny i skutki „prania charakterów”, czyli reedukacji Niemców. Identyfikował i krytykował lewicowe tendencje w kulturze i mentalności niemieckiej po 1945 roku, które w znaczącym stopniu ukształtowały nowych obywateli Niemiec. Rowohlt na własnej skórze doświadczył skutków tej reedukacji i mógł uchodzić za wzorcowo wykształconego Niemca o lewicowych poglądach, które chętnie demonstrował. Kiedy dziś studiujemy teksty Harry’ego Rowohlta i Caspara von Schrenck-Notzinga, ich opowieści o opowieściach, rzecz o nich samych, to w istocie zawsze czytamy komentarz na temat wszystkich Niemców.

Tomasz Małyszek jest profesorem w Instytucie Filologii Germańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie bada zależności między dziełami literackimi i innymi rodzajami sztuki oraz współczesną prozę niemiecką. Opublikował do tej pory dwanaście książek, w tym trzy powieści, m.in. Światło i cień (Warszawa 1996), Krainę pozytywek (Warszawa 2001), osiem monografii, m.in. Romans Freuda i Gradivy. Rozważania o psychoanalizie (Wrocław 2002), Wassermaler und Hungerkünstler. Kunst als Ding und Körper in der Literatur (Berlin 2010), Światłopisanie. Film niemiecki 1895–2010 (Wrocław 2013), Literatura i reklama w Niemczech (Kraków 2018) oraz wiele artykułów naukowych w czasopismach krajowych i zagranicznych.