Książka oparta jest na prawdziwej historii Stanisława Niklewicza (kryptonim Znicz), polskiego harcerza. Niektóre imiona i nazwiska postaci zostały zmienione. Jednak historia i okoliczności przedstawione w niej są prawdziwe.

Niezgoda na wstąpienie do organizacji Młodzieży Hitlerowskiej Hitlerjugend zmusza bohatera do ucieczki do lasu, gdzie dołącza do partyzantów i staje się czynnym członkiem polskiego podziemia. Służbę dla ojczyzny pełni początkowo jako kurier i sabotażysta, a w końcu jako członek grupy egzekucyjnej wymiaru sprawiedliwości Polskiego Państwa Podziemnego. To fascynująca historia Znicza, zadziornego czternastoletniego chłopca, który uważał, że nie jest za młody, by walczyć, jest wystarczająco dorosły, by umrzeć za swój kraj. Historia wiedzie go przez ból i smutek wojny aż do wyzwolenia. W czasie tej drogi staje się dojrzałym mężczyzną.

Każdy, niezależnie od wieku może stać się bohaterem. „Kryptonim Znicz” opowiada o chłopcach i dziewczętach, którzy nie byli wystarczająco duzi ani nie byli na tyle ważni, żeby historia ich zauważyła. Oni szybko dojrzeli i byli równie odważni i oddani jak każdy dorosły. Im jesteśmy winni wielkie podziękowania, wdzięczność i pamięć.

Książka jest dedykowana milionom bezimiennych młodych bohaterów, którzy dzięki swojemu poświęceniu pomogli zmienić losy świata w czasie II wojny światowej i mieli swój udział w zwycięstwie nad złem. Wielu
z nich to harcerze, którzy walczyli o wyzwolenie swojego kraju spod władzy niemieckiego najeźdźcy od 1939 roku. Tysiące z nich zapłaciło za to najwyższą cenę.