Młodzież o sobie i codzienności szkolnej obok dyskursu jakości

Bez wątpienia mamy tu do czynienia z refleksją pedagogiczną znakomicie osadzoną w najnowszych narracjach kulturowych reprezentujących relację pomiędzy teoretycznym opisem rzeczywistości społecznej (także edukacji) a praktykami społecznymi. W tym sensie przyjęta w książce perspektywa epistemologiczna oraz rezultaty przeprowadzonych badań ukazują, że to nie nadmiar teorii jest ograniczający, ale jednoznaczny brak wiedzy w świadomości tych, którzy generują roszczenia redukujące działalność nauczycieli do stosowania jednowymiarowych metod i środków kształcenia poprzez uruchamianie szeregu mechanizmów kontrolujących ich pracę. […] Przychylam się do czytelnie sformułowanej tezy Autorek, że edukacja jest ryzykowna, ponieważ wzbudza poczucie możliwości u wychowanków, wyznaczając zarazem oczekiwany przez świadomych pedagogów przełom epistemologiczny, interes poznawczy rozumiany jako samopoznanie oraz uzyskiwanie samoświadomości podmiotów realizujących swoje zadania rozwojowe również poprzez relacje z innymi. Mamy zatem do czynienia z emancypacyjnym interesem poznawczym, który powinna uruchamiać każda instytucja edukacyjna. […] A to, co wyznacza najważniejszy aspekt tej książki, to fakt, że upomina się o to sama młodzież, której autorki oddają głos, unikając tym samym marginalizacji tych, którym edukacja służyć powinna.

prof. nadzw. dr hab. Klaudia Węc

Na poziomie zarówno kulturowym, jak i cywilizacyjnym doszło w ostatnich dekadach do fundamentalnych zmian życia społecznego. Głównymi beneficjentami i podmiotami potencjalnych zagrożeń tych zmian są młodzi ludzie. Szeroko sprofilowany ogląd zaproponowany przez Autorki sugeruje myślenie o szkole z uwzględnieniem kontekstów wynikających ze społecznego funkcjonowania współczesnego człowieka, jego „charakteru społecznego” tracącego zbalansowanie między indywidualnością a wspólnotowością. Hermeneutyczna narracja prowadzona przez Autorki „obok dyskursu jakości edukacji” jest konsekwentnym dopominaniem się o transcendentalny wymiar edukacji szkolnej, a więc o niezbywalne zobowiązania, jakie mają dorośli wobec dzieci i młodzieży. […] Z tej perspektywy zasadne są […] pytania o to, jak siebie postrzegają, jak sobie w tym świecie radzą, jak interpretują swój świat społeczny (szkoły/klasy szkolnej), w którym są zanurzeni, a odpowiedzi stają się kluczowe w procesie dostosowania zmian w systemie edukacyjnym do potrzeb artykułowanych przez podmioty szkoły. […] Próba badawcza podjęta i zaprezentowana przez Autorki w niniejszej publikacji może przyczynić się do zrozumienia problematyki współczesnej młodzieży, jej potrzeb ulokowanych w samorządności, wraz z poczuciem wpływu na codzienność szkolną. W tym sensie Autorki zmierzają w kierunku poznania kondycji młodzieży oraz szkoły wraz z jej deficytami i możliwymi do wydobycia walorami.

prof. nadzw. dr hab. Marta Urlińska