W zbiorze znalazły się teksty, które odwołują się do arcydzieł myśli humanistycznej, nieznanych we współczesnej Rosji. Można do nich zaliczyć szczegółową analizę pierwszego szkicu historii filozofii polskiej, napisanego przez Polaka urodzonego na Białorusi - Mariana Massoniusa, a opublikowanego w języku rosyjskim w 1890r. w Petersburgu. Dokonano także analizy i innych stron jego twórczości, zwłaszcza historyczno-filozoficznej rekonstrukcji krytycznych poglądów, które zostały sformułowane pod adresem systemu idealizmu transcendentalnego Immanuela Kanta. Przedmiotem namysłu jest także romantyczny mesjanizm pierwszej połowy XIX wieku oraz jego znaczenie dla budowania świadomości narodowej: Polski, Ukrainy, Białorusi. Wszystkie teksty zamieszczone w niniejszej publikacji są adresowane do profesjonalnego audytorium - napisane przez autorów rosyjskich i białoruskich - były opublikowane w różnych periodykach naukowych. Należy zwrócić uwagę polskiego Czytelnika na tekst o Władysławie Tatarkiewiczu, którego autor, nie będąc zawodowym tłumaczem, lecz filozofem i wspaniałym człowiekiem, poświęcił wiele lat na tłumaczenie dzieła "filozofia antyczna i średniowieczna", do którego przedmowę tu przedrukowano. Niestety, nie ma go już wśród nas... Wszystko to świadczy o niezmiennym i głębokim zainteresowaniu myślą polską, jej rzetelnym poznaniem w kontekście filozofii zachodniej, tradycji biblijnej i klasycznego wykształcenia uniwersyteckiego.

Z posłowia prof. Walentyny Dianowej