O tolerancji

Michael Walzer (ur. 1935), wybitny amerykański filozof społeczny, temat swojej książki mógł zaczerpnąć z własnej historii urodzonego już w Nowym Jorku potomka europejskich imigrantów żydowskich. Zaliczany jest do komunitarian, czyli liberałów rozumiejących wolność nie formalnie i egalitarnie, lecz w jej wspólnotowych uwarunkowaniach. Wolności towarzyszy tolerancja – drugi czynnik definiujący liberalizm. Niniejsza książka mówi raczej o polityce tolerancji, jej praktyce (toleration) niż o postawach (tolerance) opartych na określonych wartościach czy cnotach, jest raczej dla politologów niż dla etyków. Skupiając się na politycznej stronie tolerancji, autor daje nam przejrzyste i pouczające studium różnych podejść do niej w kilku typach organizmów państwowych od dawnych wielonarodowych imperiów po „społeczeństwa imigranckie” jak na przykład USA. Tolerancja – pokojowe współistnienie różnic – ma swoją frapującą dynamikę. Nie ma różnicy bez tożsamości. Współczesne społeczeństwo żyje w napięciu między dążeniem jednostek do integracji grupowej a egzekwowaniem własnych indywidualnych praw. Gdy grupy rozmywają się, tolerancja przestaje być potrzebna. Czy czeka nas taki ponowoczesny „koniec tolerancji”? Warto sprawdzić u Walzera.