Polska i Litwa na przełomie wieków średnich Ostatnie dwunastolecie Kazimierza Jagiellończyka

Przeciąg czasu od roku 1479 do 1506, od po­koju ołomunieckiego do śmierci króla Aleksandra, przed­stawia niewątpliwie pewien zwarty w sobie okres, który wynosząc blisko 30 lat, tworzy ową najniższą w historii jednostkę chronologiczną Lorenza: jedno pokolenie. Wszy­stko bowiem, co się działo za Olbrachta i Aleksan­dra, było już pomyślane i nakreślone pod koniec rzą­dów Kazimierza Jagiellończyka. Ja z tych prze­łomowych dziejów ostatniego naszego w wiekach średnich poko­lenia napisałem księgę pierwszą, obejmującą ostatnie dwunastolecie Jagiellończyka. Przedstawić zaś zamierzam najpierw dzieje litewskie dlatego, że aż do roku 1484 punkt ciężkości leży na Litwie, a dopiero później przesuwa się do Korony. To, co w moich dziejach litew­skich sięga poza rok 1484, jest już tylko dopowiedzeniem, gdyż główna treść dalszego ciągu dziejów naszych roz­grywać się będzie w Koronie.