Założeniem autorów podręcznika jest wyposażenie ucznia w odpowiednią wiedzę i umiejętności niezbędne do podejmowania skutecznych działań w obliczu zagrożeń nie tylko militarnych, ale także: wypadków, powodzi, pożarów i katastrof ekologicznych. Przygotowanie ucznia do odpowiedniego zachowania się w sytuacjach zagrożeń jest zasadniczym celem edukacji obronnej. Aby go osiągnąć, autorzy proponują nowe podejście do nauczania tego przedmiotu, pozbawione niepotrzebnych i często mylnych uproszczeń oraz uogólnień. Sposób podania wiedzy, pytania i ćwiczenia kontrolne ukierunkowane na twórcze myślenie, urozmaicona szata graficzna, zdjęcia, ryciny i schematy oraz odnośniki do literatury pomocniczej (w tym także wskazówki dotyczące stron internetowych) pomagają zainteresować ucznia przedmiotem. Kształcą w nim także potrzebę samodzielnego zdobywania informacji oraz umiejętności niezbędnych w sytuacjach zagrożenia.

Podręcznik ze względu na zawartość tematyczną, praktyczność i wygodę został podzielony na dwie części. W pierwszej znalazły się takie działy, jak: Charakterystyka współczesnych zagrożeń człowieka w czasie pokoju i w okresie wojny, System bezpieczeństwa Rzeczpospolitej Polskiej, Międzynarodowe prawo humanitarne, Ochrona ludności w ramach powszechnej samoobrony. Natomiast druga część obejmuje działy: Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach, Terenoznawstwo oraz zagadnienia do wyboru (strzelectwo sportowe, bieg na orientację, organizacja i działanie zespołu pierwszej pomocy).