Sarmaci i uczeni Spór o pochodzenie Polaków

Praca [...] Wojciecha Paszyńskiego [...] jest interesującym i wiele wnoszącym do naszej wiedzy przykładem analizy przemian idei w nauce w powiązaniu ze zmieniającą się sytuacją społeczno-polityczną w długim czasie. Autor poddał analizie spór o pochodzenie Polaków w historiografii staropolskiej w okresie od XII do XVIII wieku, de facto wykraczając jednak znacząco poza tak zdefiniowany we wstępie czas w kierunku współczesności.

Autor ukazuje genezę zwycięstwa sarmatyzmu, dokonuje periodyzacji nurtu sarmackiego, wskazuje jego linie rozwojowe czy wprowadza porządkującą [...] tabelę ukazującą ewolucję poglądów na temat etnogenezy Słowian [...]. Co ważne [...] konstatuje, że koncepcja o sarmackim rodowodzie Polaków nie była stworzona przez szlachtę dla szlachty, lecz przez renesansowych uczonych.

Trzeba wyraźnie zaznaczyć analityczną skrupulatność, bogactwo wykorzystanej literatury naukowej, zarówno tej starszej jak i najnowszej. Na podkreślenie też zasługuje fakt, że Autorowi przyszło się zmierzyć z niezwykle obszernym materiałem źródłowym obejmującym historiografię i dzieła chorograficzne od antyku po oświecenie, a poniekąd, biorąc pod uwagę zakończenie, nawet po wiek XXI.