Uczniowie pustyni Mnisi świeccy i prymat ducha w Gazie VI wieku

Starożytny podróżnik wędrujący w szóstym wieku z Egiptu do Palestyny, chcąc odpocząć i uzupełnić prowiant, zatrzymałby się w Gazie. […] Obok kwitnącej tradycji retorycznej i gwarnej działalności handlowej, Gaza stała się ośrodkiem jeszcze jednego ruchu późnej starożytności – monastycyzmu. Gdyby nasz podróżnik pozostał w Gazie dłużej, mógłby zauważyć mężczyzn i kobiety zmierzających w stronę wsi leżącej nieopodal, na południowo-zachodniej pustyni. Jeśli zacząłby wypytywać mieszkańców, wyjaśniliby mu oni, że wieś Thawatha chlubi się klasztorem opata Seridosa, gdzie mieszkają słynni anachoreci – Barsanufiusz i Jan. […]

Świeckich chrześcijan z Gazy i członków wspólnoty monastycznej łączyła jedna troska: chcieli zastosować chrześcijańskie nauczanie w rzeczywistości życia codziennego. […] Mieszkańcy szóstowiecznej Gazy postrzegali klasztor opata Seridosa w Thawatha jako centralą instytucję w ich społeczności. Pisali do anachoretów w sprawach praktycznych i duchowych, wspomagali infrastrukturę klasztoru swoimi datkami, wspólnie z mnichami uczestniczyli w kościelnych nabożeństwach i szukali pomocy i uzdrowienia u dwóch świętych mężów, kiedy mieli osobiste problemy.

Odwiedziwszy kościoły, teatr i inne publiczne gmachy, podróżnik, który przybył do Gazy, mógł zostać skierowany do klasztoru, aby cieszyć się gościnnością mnichów razem z innymi ludźmi, jacy przybyli z bliska i daleka, aby dostarczyć swe listy świętym mężom.

Jennifer Hevelone-Harper, ukończyła studia na uniwersytecie w Chicago, doktorat obroniła w Princeton University; obecnie profesor w Department of History Gordon College w Wenham (Massachusetts). Zajmuje się historią i duchowością V–VI wieku oraz ruchem monastycznym, zwłaszcza w Palestynie w okresie bizantyjskim.