Układy złożone w naukach społecznych. Wybrane zagadnienia

Najbardziej uderzającą właściwością obiektów badań nauk społecznych – ludzi, organizacji, społeczeństw – jest ich złożoność. Ludzki umysł uważany jest za zjawisko najbardziej złożone spośród tych, które znamy. Większą złożoność można przypisać tylko zbiorowi wzajemnie oddziałujących na siebie umysłów, czyli grupie społecznej i społeczeństwu.
Nowe odkrycia w naukach przyrodniczych w ostatnim ćwierćwieczu zasadniczo zmieniły nasze rozumienie układów złożonych i dały nam narzędzia do ich badania oraz opisu. Paradygmat badawczy układów złożonych powstał na styku matematyki, informatyki i fizyki, lecz opiera się na przekonaniu, że istnieje analogia między cząstkami, atomami, molekułami, żywymi komórkami, mózgami, organizmami, ludźmi, a nawet całymi ekosystemami i społeczeństwami. Jest zatem jedna Nauka i podobne, ścisłe metody badawcze można stosować nie tylko w naukach przyrodniczych, lecz także humanistycznych, jak psychologia, socjologia, ekonomia, czy też językoznawstwo, a nawet szeroko rozumiane nauki o kulturze.
Redaktorzy
Oryginalnym aspektem omawianej monografii jest to, że ukazuje ona zastosowania teorii złożoności do nauk społecznych, a nie nauk przyrodniczych, na których gruncie powstała. Tematy poruszane przez autorów grupują się wokół czterech głównych obszarów: umysłu człowieka; koordynacji zachowań społecznych zarówno w relacjach face to face, jak i w złożonych zespołach zadaniowych; reguł rządzących funkcjonowaniem ludzi w bliskich związkach (miłość, przyjaźń, związki partnerskie); rozwoju i sposobu działania wielkich ekosystemów psychospołecznych, takich jak internet czy system kulturowy.
Tę nowatorską pracę można z pewnością polecić studentom i specjalistom z dziedziny psychologii, socjologii, filozofii, zarządzania, nauk o kulturze, a także wszystkim, którzy interesują się zastosowaniem osiągnięć nauk przyrodniczych i informatycznych w naukach społecznych. Być może książka ta pobudzi w Polsce zainteresowanie fascynującym obszarem badań interdyscyplinarnych nad systemami złożonymi.
prof. dr hab. Mirosław Kofta