Ustawa o niektórych umowach zawieranych w związku z realizacją zamówień o podstawowym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa

Komentarz Wojciecha Pawłuszki i Filipa Seredyńskiego do Ustawy o niektórych umowach zawieranych w związku z realizacją zamówień o podstawowym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa („ustawa offsetowa”) w przejrzysty i wyczerpujący sposób wypełnia lukę na rynku wydawnictw prawniczych co do publikacji dotyczących przepisów regulujących sektor zbrojeniowy. Skala inwestycji i związany z nimi offset sprawiają, że komentarz do nowej ustawy jest niezbędny, a zachęcenie do dyskusji w ramach powyższej problematyki pozwoli choć częściowo tę lukę zapełnić.

Ustawa offsetowa ma olbrzymie znaczenie dla transferu znacznych środków finansowych i zaawansowanych technologii wojskowych oraz tworzenia nowych miejsc pracy w polskim przemyśle zbrojeniowym. Niesie to za sobą istotne implikacje dla wielu podmiotów funkcjonujących na rynku zbrojeniowym, które mogą być beneficjentami offsetu oraz chcą aktywnie uczestniczyć w opracowywaniu założeń offsetowych do poszczególnych projektów realizowanych przez Ministerstwo Obrony Narodowej.

Publikacja ta pozwoli na zapoznanie się z:

pojęciem i znaczeniem gospodarczym offsetu;
dotychczasowymi regulacjami dotyczącymi offsetu, a także programów offsetowych zrealizowanych w Polsce;
problematyką offsetu w kontekście regulacji prawa zamówień publicznych.

W komentarzu omówiono zagadnienia dotyczące:

zawarcia umowy offsetowej (m.in.: negocjacje umowy offsetowej i jej zawarcie; założenia, ocena i negocjacje oferty offsetowej; określenie procedury zawarcia umowy offsetowej; dokonywanie wyboru najkorzystniejszej oferty; elementy i treść oferty offsetowej; okres wykonania umowy oraz forma jej zawarcia; wniosek o zaliczenie zobowiązania offsetowego na poczet umowy offsetowej);
treści i wykonania umowy offsetowej (m.in.: sprawozdanie z wykonania umowy offsetowej; kontrola prawidłowości wykonania zobowiązań offsetowych; protokół z kontroli prawidłowości wykonania zobowiązań offsetowych; stwierdzenie wykonania zobowiązania offsetowego; odpowiedzialność zagranicznego dostawcy; zmiana zobowiązania offsetowego w przypadku istotnej zmiany okoliczności; prawo właściwe dla umowy; wygaśnięcie i skutki wygaśnięcia umowy offsetowej; odpowiedzialność za należyte wykonanie umowy offsetowej; lider konsorcjum wykonującego umowę offsetową; zabezpieczenie należytego wykonania umowy offsetowej);
komitetu offsetowego – jego składu oraz zadań;
nadzoru nad wykonywaniem umów offsetowych (m.in.: podmiot odpowiedzialny za nadzór; zatwierdzanie umów offsetowych; wyłączenie stosowania przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów; sprawozdanie z wykonania zobowiązań offsetowych).

Offset przestał być kompensatą rozumianą jako korzyść ekonomiczna i stał się wyjątkiem dopuszczalnym ze względów bezpieczeństwa państwa. Nowa ustawa wskazuje, że umowa offsetowa zawierana między Skarbem Państwa a zagranicznym dostawcą będzie określać w szczególności wartość, przedmiot i harmonogram wykonania zobowiązań offsetowych dostawcy oraz warunki, na jakich te zobowiązania będą wykonane. Celem umowy będzie ochrona podstawowych interesów bezpieczeństwa państwa, wzmacnianie sił zbrojnych i krajowego potencjału przemysłu zbrojeniowego. Będzie ona dotyczyć wyłącznie offsetu bezpośredniego – lokowanego w zakładach zbrojeniowych.

Nowe prawo zmienia zasady związane z inwestycjami kompensującymi wybór dostawcy zagranicznego w przetargach na zakup i modernizację uzbrojenia dla Sił Zbrojnych RP.

Komentarz jest przeznaczony dla praktyków na co dzień zajmujących się obsługą podmiotów działających w przemyśle zbrojeniowym, urzędników uczestniczących w przygotowywaniu założeń i umów offsetowych oraz monitorujących efekty inwestycji składających się na offset, decydentów politycznych, członków zarządów i rad nadzorczych spółek związanych z sektorem zbrojeniowym, dziennikarzy i analityków piszących o branży zbrojeniowej oraz dla wszystkich żywo zainteresowanych powyższą tematyką.