William Burroughs

To pierwsze kompleksowe omówienie pisarstwa Burroughsa w języku polskim naświetlające konteksty właściwe dla poszczególnych jego dzieł (Beat Generation, pisarstwo eksperymentalne) oraz aspekty recepcji książek pisarza w jego czasach i obecnie. Autorzy dużo uwagi poświęcili działalności Burroughsa na gruncie sztuk nieliterackich oraz jego wpływowi na kulturę współczesną. Książka przeznaczona zarówno dla odbiorców akademickich (literaturoznawcy, studenci kierunków anglistycznych i amerykanistycznych), jak i dla szerokiego grona czytelników zainteresowanych literaturą amerykańską.

William Seward Burroughs II, pisarz, malarz, buntownik, wizjoner, narkoman, zabójca, urodził się w 1914 roku w Saint Louis w stanie Missouri w rodzinie spadkobierców wynalazcy maszyny do liczenia, po którym nosił imiona i nazwisko. Zaczął pisać w latach 40. za namową przyjaciół, m.in. Allena Ginsberga. Jego pierwsza powieść, Ćpun, została dobrze przyjęta. Najważniejsza publikacja książkowa Burroughsa, Nagi lunch, szybko zyskała status dzieła kultowego, zakazanego. Dla jednych obrzydliwa, dla innych, na przykład Paula Bowlesa, bawiąca do łez. Jest to zbiór szkiców i skeczy. Ich bohaterowie to często osoby, które Burroughs poznał w Tangerze, gdzie spędził kilka lat, ciesząc się swobodą tamtejszych obyczajów i zapamiętale pisząc. Odwiedzali go przyjaciele, znani już wówczas pod grupowym mianem bitników, i pomagali w złożeniu w całość tekstu Nagiego lunchu. Lata 60. Burroughs spędził w Londynie, eksperymentując z technikami kompozycji kolażowych – słownych, wizualnych i dźwiękowych. Tam powstała trylogia Nova oraz powieść The Wild Boys, w której nie ma żadnych postaci kobiecych. W następnej dekadzie przebywał w Nowym Jorku i przyjmował hołdy od młodych fascynatów jego twórczości i osoby. Pojawiał się w filmach, teledyskach, telewizyjnych programach komediowych oraz nagrywał płyty z muzykami rockowymi. Znudzony wielkomiejskim targowiskiem próżności, wyjechał na wieś, do Lawrence w stanie Kansas. Tam mieszkał ze swoimi kotami i wiernym sekretarzem aż do śmierci w roku 1997. W Kansas powstały ostatnie jego powieści, The Place of Dead Roads i Western Lands, wiele obrazów, dziennik z relacjami ze snów, a także libretto do opery Roberta Wilsona The Black Rider z muzyką Toma Waitsa. Jest to adaptacja opery Wolny strzelec, w której młody myśliwy, zwiedziony przez diabła, zabija swoją narzeczoną. W młodości Burroughs zastrzelił swoją żonę, Joan Vollmer, podczas zabawy w Wilhelma Tella. Jak potem twierdził – zwiedziony przez diabła.

******

The volume is the first comprehensive presentation of William Burroughs's writing in Polish. It discusses contexts relevant for his major works (the Beat Generation, experimental literature) as well as some key aspects of the reception of his books at the time of their publication and now. A lot of attention has been devoted to Burroughs's non-literary artistic activities and his influence on contemporary culture. The volume is addressed to academic as well as general readers who are interested in American literature.