Konwergencja gospodarcza w Polsce i jej znaczenie w osiąganiu celów polityki spójności

Pojęcie konwergencji w sensie używanym w tej książce narodziło się z neoklasycznej teorii wzrostu (lata 50. i 60. XX wieku), w których to konwergencja oznaczała proces wyrównywania dochodów (produktów per capita) po-między krajami. Najbardziej intensywne, światowe badania konwergencji przypadają na lata 80 i 90. XX wieku, natomiast w Polsce temat ten stał się popularny wraz z akcesją do Unii w 2004 r., od kiedy Polska jest beneficjentem polityki spójności – polityki regionalnej Unii Europejskiej, dążącej do podwyższenia poziomu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej.
Badania nad konwergencją są ważne z wielu powodów, z których najważniejszy jest wymiar społeczno-gospodarczy. Współczesny świat cechuje bowiem silne rozwarstwienie dochodów, które zapoczątkowane zostało wraz z industrializacją w XIX w. O ile jednak różnice pomiędzy najzamożniejszymi i najbiedniejszym gospodarkami wynosiły w XIX w. kilkadziesiąt procent, to współcześnie są one kilkakrotnie większe. Duże dysproporcje są obserwowane nie tylko pomiędzy krajami, ale również wewnątrz poszczególnych państw; gospodarki w których mieszkają najbogatsi mieszkańcy świata, to często kraje o najwyższym odsetku ludzi żyjących na granicy ubóstwa. Tak duże różnice w poziomach dochodów powodują silne różnice w poziomach życia oraz niepokoje społeczne i wydają się, z czysto ludzkiego punktu widzenia, niesprawiedliwe.