Książka jest kolejną monografią przygotowaną przez rzeszowski Oddział Instytutu Pamięci Narodowej, tym razem opisującą działalność jednego z terenowych ogniw bezpieki – Urzędu Bezpieczeństwa w Tomaszowie Lubelskim. W pracy nacisk położono przede wszystkim na odtworzenie struktury organizacyjno-kadrowej i przedstawienie głównych kierunków działań operacyjnych tomaszowskiego UB ze szczególnym uwzględnieniem zwalczania silnego na tym terenie podziemia niepodległościowego. W opracowaniu scharakteryzowano także powiat w okresie okupacji i stalinizmu: opisano najważniejsze wydarzenia z okresu wojny, działalność lokalnych organizacji konspiracyjnych oraz zachodzące przemiany społeczno-polityczne.
Podstawową bazą źródłową są dokumenty stanowiące integralną część zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej, wytworzone w szczególności przez wojewódzkie i powiatowe organa bezpieczeństwa (m.in. sprawozdania, raporty, meldunki, rozkazy personalne, akta osobowe funkcjonariuszy i pracowników oraz akta operacyjne i spraw obiektowych).
Monografię uzupełnia aneks funkcjonariuszy i pracowników kontraktowych pracujących latach 1944–1956 w tomaszowskim UB.