W historiografii ustalił się podział dziejów Europy na dwie połowy: dzieje Wschodu i dzieje Zachodu. Wzajemne przeciwieństwo tych dwóch części świata wyrażało się w ciągu wieków rozmaicie; w postaci etnicznej, wyznaniowej, kulturalnej, państwowej, i do dziś dnia zachowało się w postaci tzw. sprawy wschodniej. Ale czy podział ten i stanowisko w dziejach wyczerpują cały zakres pytań, związanych z rozwojem geograficzno-historycznym Europy? Niekoniecznie, gdyż obok sprawy wschodniej jest jeszcze także sprawa północna.
Co rozumieć pod tym terminem? Jak wynika już z samego określenia, jest to problemat geograficzno-polityczny, związany z rozwojem handlowo-ekonomicznym i mocarstwowym ludów północnych – przede wszystkim tych, które zamieszkują zlewisko Morza Bałtyckiego.
Czy problemat taki istniał i czy istnieje? Na pierwsze pytanie łatwo daje odpowiedź fakt tak pozytywny, jak wyraźnie, jasno i świadomie pojęta walka o dominium maris Baltici, która zaczyna się już prawie od połowy XIII w., t. j. od powstania pierwszej handlowej i politycznej potęgi na Bałtyku, jaką była Hanza – walki, która potem trwa nieprzerwanie aż do pierwszej połowy XVIII w. w formie współzawodnictwa pomiędzy mocarstwami północnymi, jak Szwecją a Danią, Moskwą a Szwecją, Polską a Szwecją i Moskwą.
Czy problemat taki istnieje? Na to odpowiedź tkwi w tym, że rezultatem starcia dwóch głównych potęg północnych w XVII w., Polski i Szwecji, była przewaga państw rosyjskiego i pruskiego, które wyrosły na gruzach tych potęg – przewaga, która trwa po dziś dzień. Mówimy pruskiego, nie niemieckiego, bo historia właściwych Niemiec należy do historii świata zachodniego i to właściwie jest cesarstwem niemieckim, co skończyło się w 1806 r. (po bitwie pod Ulm, Austerlitz i po pokoju preszburskim 1805 r.). Nowe cesarstwo niemieckie jest właściwie hegemonią Prus – czy efemeryczną? – na to dziś nie da się jeszcze odpowiedzieć.
Informacja dotycząca wprowadzenia produktu do obrotu:
Ten produkt został wprowadzony na rynek przed 13 grudnia 2024 r. zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami (Dyrektywą o ogólnym bezpieczeństwie produktów). W związku z tym może on być nadal sprzedawany bez konieczności dostosowania do nowych wymogów wynikających z Rozporządzenia o Ogólnym Bezpieczeństwie Produktów (GPSR). Produkt zachowuje pełną legalność w obrocie, a jego jakość i bezpieczeństwo pozostają zgodne z obowiązującymi wcześniej standardami.
Information regarding product placement on the market:
This product was placed on the market before December 13, 2024, in accordance with the applicable regulations at the time (the General Product Safety Directive). As a result, it can continue to be sold without needing to meet the new requirements introduced by the General Product Safety Regulation (GPSR). The product remains fully compliant with all previously valid legal standards, ensuring its continued quality and safety.
