Najbardziej znany z trzech dialogów tworzących pierwszą część Ragionamenti, czyli „Rozważań”, Pietra Aretino. Podstarzała kurtyzana Nanna prosi przyjaciółkę Antonię o radę, jaką drogę życiową wybrać dla swej dorastającej córki. Sama zdobyła bogate doświadczenie: była mniszką, mężatką, a wreszcie kurtyzaną. Namówiona przez Antonię, w trzech kolejnych dniach opowiada przyjaciółce niektóre ze swoich przygód, przedstawia korzyści, niebezpieczeństwa i przyjemności, jakie przynosi każdy z trzech sposobów życia. Żywoty kurtyzan to rozmowa na temat służby Wenerze. Pikantne historyjki, dowcipnie opowiedziane żywym, codziennym językiem, ukazują prawdziwy obraz renesansowego społeczeństwa i jego obyczajowości. Różnorodne charaktery i typy ludzkie, gry pożądania i miłości, kosztowne podarunki, wyłudzenia i podstępy, by zapewnić sobie jedzenie, odzież, dobytek — składają się na powodzenie zbioru barwnych anegdot, który mimo oskarżeń o niemoralność i zakazów przez pokolenia krążył w nielegalnym obiegu.