Ojciec Goriot

Bohaterem Ojca Goriot jest dla mnie nie Goriot, ale Vautrin. Co więcej, Vautrin jest może centralnym punktem tego kilkudziesięciotomowego poematu o energii, jakim jest Komedia ludzka Balzaca. Jest on tej energii jeżeli nie najsilniejszym skupieniem, to w każdym razie jej najprostszym, najbardziej bezpośrednim wyładowaniem. Bez postaci Vautrina poemat ten nie byłby zupełny. W owej zaciętej walce wszystkich przeciw wszystkim, jaką jest społeczeństwo Balzaca, gdzie, aby zwyciężyć lub aby się bronić, każda jednostka rozwija tyle chytrości, wytrwałości, talentu, nie mogło braknąć przedstawiciela grupy ludzi, którzy zbyt niecierpliwi lub zbyt mało odporni na pokusy zrywają ze zwykłym szlakiem mniej lub więcej krętych i ostrożnych dróżek i walą na przełaj poprzez to, co przyjętym jest nazywać moralnością społeczną.