Każda organizacja to złożony system, na który powinno się patrzeć z wielu perspektyw. Najczęściej audyt organizacyjny oznacza albo spojrzenie z punktu widzenia ekonomicznego, albo z punktu widzenia operacji. Kiedy jednak trzeba dokonać poważnych zmian w organizacji, oznacza to najczęściej konieczność zmian w mentalności. Tymczasem mało jest narzędzi diagnostycznych do oceny sposobu myślenia w organizacji, a przeprowadzanym w tej dziedzinie badaniom można często zarzucić, że ich wyniki są niejednoznaczne i nie wykazują, czy organizacja jest zdrowa czy chora, a jeśli chora, to co konkretnie należałoby zrobić, by ją uzdrowić.

Autor tej książki - praktyk, który sam jako konsultant zdiagnozował ponad 100 organizacji - proponuje bardzo szeroki zakres zaawansowanych narzędzi diagnostycznych do badania organizacji. Przede wszystkim zaś - co jest ewenementem - pierwszą klasyfikację modeli mentalnych związanych z życiem organizacyjnym, które nazywa patologiami organizacyjnymi. Prezentuje opisy dwunastu najczęściej występujących patologii wraz z wyjaśnieniami, jak sobie z nimi poradzić.

Każda z patologii jest zilustrowana odpowiednim studium przypadku i określona za pomocą pięciu osi, opisujących kolejno: łatwo dostrzegalne objawy patologii, patologie związane z osobami kierującymi organizacjami, nieprawidłowości operacji i procesów, patogenne oddziaływanie środowiska organizacji i rozwój zjawisk patologicznych w czasie. W części o charakterze narzędziowym omówiono szczegółowo takie zagadnienia jak:

- proces diagnostyczny i rola, jaką odgrywają w nim specjaliści z różnych dziedzin,
- badania diagnostyczne prowadzone przy użyciu map poznawczych,
- najważniejsze metody diagnostyczne i sposoby analizowania ich wyników,
- metody tworzenia wybranych testów psychologicznych.