W zebranych szkicach skoncentrowano się na przyczynach sygnalizowanych przemian, ich przebiegu, specyfice, wartościach, w szczególności zaś na walorach (rzadziej) i (częściej) skutkach niepożądanych, uświadamianych sobie bądź nie przez osoby bezpośrednio zaangażowane w proces nauczania. Obok zagadnień natury ogólnej, wskazano tu konkretne rozwiązania przedstawianych problemów, mając na uwadze ich wpływ na uczniów, nauczycieli oraz rodziców, przy czym omówiono także kwestie związane zarówno z łagodzeniem (zmniejszaniem) oddziaływania zjawisk negatywnych, jak i z doskonaleniem samego procesu dydaktycznego, co w założeniu powinno przynieść korzyści wszystkim jego uczestnikom. Niniejsza książka składa się z trzech części. Pierwsza z nich stanowi skrócony zapis dyskusji panelowej, w której cennymi uwagami na temat zmian dawniejszych i najnowszych, a także pogłębionymi refleksjami natury prognostycznej podzielili się pracownicy Uniwersytetów: Gdańskiego, Jagiellońskiego, Opolskiego, a także Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W częściach: drugiej i trzeciej zamieszczono dwadzieścia jeden artykułów (odpowiednio: dziesięć i jedenaście) przybliżających rolę kontekstu w zachodzących zmianach oraz takich, które mają charakter podpowiedzi kierowanej do nauczyciela. Nie są to wszystkie zgromadzone szkice. Te o nachyleniu kulturowo-literackim zostaną opublikowane w odrębnym tomie.