Edukacja w warunkach zniewolenia i autonomii (1945-2009) Tom 3

Celem przedkładanego Czytelnikowi tomu jest ukazanie wybranych obszarów pracy socjalnej warunkowanych dynamiką zmian – głównie demogra?cznych i społeczno-gospodarczych – występujących we współczesnym społeczeństwie. Punktem wyjścia uczyniono tu proces przygotowania do zawodu pracownika socjalnego. Zebrany materiał przedstawiono w czterech częściach. Pierwszy blok zagadnień dotyczy re?eksji nad kształceniem do pracy socjalnej, czyli tendencji, wyzwań i dylematów edukacji w zakresie pracy socjalnej. W części drugiej zebrano teksty, których tematyka oscyluje wokół zagadnień związanych z funkcjonowaniem i kompetencjami podmiotów polityki zabezpieczenia społecznego. Część trzecia tomu jest poświęcona innowacyjnym rozwiązaniom w obszarze pracy socjalnej, a w ostatniej autorzy artykułów koncentrują się na wieloaspektowości pracy socjalnej.

Mamy nadzieję, że ze względu na zakres poruszanej problematyki książka zainteresuje szerokie grono odbiorców, a opisane w niej kwestie będą stanowiły inspirację do podjęcia praktyki oraz refleksji naukowej. Prezentowany zbiór adresujemy zwłaszcza do pedagogów, socjologów, polityków społecznych, osób doświadczających trudności w pracy zawodowej polegającej na profesjonalnym świadczeniu pomocy i wsparcia, jak również studentów nauk humanistycznych.

Życzę Czytelnikom tej książki, aby jej lektura przyczyniła się do pogłębienia własnej wiedzy na temat działania w pracy socjalnej, kształcenia do niej i sposobów pozyskiwania sojuszników (sił ludzkich) w tych trzech, wyżej wymienionych przestrzeniach „pomiędzy”, a tym samym dała potwierdzenie sensu obranego kierunku kształcenia do tego pola aktywności.
Z wprowadzenia do książki prof. zw. dr hab. Ewy Marynowicz-Hetki

[….] prezentowana publikacja jest próbą refleksji nad fenomenem edukacji w okresie rządów komunistycznych w Polsce, a także zastanowienia się nad kierunkami przemian, jakie dokonały się w tym obszarze po 1990 r. Z tak ujętego celu wynika konstrukcja książki. Choć formalnie jest ona podzielona na trzy części, w zależności od przyjętego kryterium można w nim wyróżnić podział dwu- lub trójczłonowy.

Jeśli przyjąć kryterium chronologiczne, łatwo dostrzeżemy część dotyczącą PRL i postperelowską. Bardziej interesujący jednak wydaje się zastosowany przez nas podział problemowy. Wyróżniliśmy zatem część odnoszącą się do ideologicznych uwarunkowań edukacji w okresie PRL. Zawarte w niej artykuły charakteryzują proces narzucania instytucjom edukacyjnym nowego paradygmatu ideologicznego, a także podejmowane przez społeczeństwo próby emancypacji. Część druga dotyczy przemian dokonujących się w organizacji procesów edukacyjnych, a w szczególności odbudowy systemu oświaty po zakończeniu działań wojennych, kształtowaniu się szkół dla mniejszości narodowych, zmian dokonujących się w programach kształcenia i w treściach podręczników szkolnych oraz organizacji. Ostatnią część tworzą artykuły odnoszące się do aktualnej rzeczywistości. Pozornie jej problematyka nie koresponduje z treściami zawartymi w częściach poprzedzających. Wydaje się jednak, że dla badaczy zajmujących się PRL pytanie, jak przedstawia się stan edukacji „po komunizmie”, ma istotne znaczenie. Na kształt reform mieli przecież wpływ ludzie ukształtowani w tamtym systemie, często z nim osobiście związani. Choć we współczesnym systemie edukacji można dostrzec zdecydowane zmiany, trudno nie zauważyć, że o przekształcenia systemowych nadal decydują w większej mierze władze niż rodzice, że autonomia oświaty często nadal pozostaje postulatem […].
Fragment Wprowadzenia