Jakie to było słowo Ćwiczenia logopedyczne dla dorosłych z afazją Część I. Czasowniki

Zestaw ćwiczeń zawiera materiały językowe przeznaczone do pracy z dorosłymi osobami z afazją. Znajdzie on zastosowanie wśród terapeutów pracujących w szpitalach, przychodniach i gabinetach logopedycznych. Uniwersalność ćwiczeń polega na tym, że mogą być one wykorzystywane podczas sesji logopedycznych lub jako ich uzupełnienie w postaci pracy domowej dla pacjenta. W zależności od zachowanych oraz zaburzonych funkcji językowych, ćwiczenia wykonuje się ustnie lub pisemnie. Według tej samej zasady można ćwiczyć w domu bez udziału terapeuty, za to z pomocą rodziny bądź opiekunów. Materiał językowy zawiera w większości zbiór czasowników najczęściej używanych, a przez to najbardziej przydatnych w życiu codziennym, takich jak: jeść, pić, myć itp. Praca z czasownikami jest niezwykle ważna we wczesnej fazie rehabilitacji mowy i języka, ponieważ wyrażają one czynności związane z najważniejszymi ludzkimi potrzebami. Ich zaspokojenie może znacznie poprawić ogólny stan pacjenta, jego samopoczucie oraz pozytywnie wpłynąć na jakość jego życia. Czasowniki w prezentowanym zestawie używane są w różnych kontekstach i różnych rodzajach ćwiczeń, tak by ich zapamiętanie było łatwiejsze. Zadaniu temu służy również narastający poziom trudności. Początkowe ćwiczenia wykorzystują obrazki, część ćwiczeń wymaga dokonania wyboru z podanych form pisemnych, a część spontanicznej odpowiedzi pacjenta. Zadania umieszczone na końcu są najtrudniejsze, gdyż wymagają użycia przedrostków, które decydują o subtelnych różnicach semantycznych, np. przyszyć, naszyć, wyszyć.
Na polskim rynku wydawniczym istnieje wiele wartościowych materiałów do terapii, jednakże większość z nich przeznaczona jest dla dzieci, tzn. dostosowana jest do zainteresowań maluchów oraz ich możliwości postrzegania świata. Pomoce tego typu często zawierają postaci ze świata bajek (czarodziej, księżniczka, krasnal), zdrobnienia (piesek, misiu) oraz nazwy, które bywają zbędne osobom dorosłym, przynajmniej we wczesnej fazie rehabilitacji. Dla ambitnego logopedy, pracującego z dorosłymi, może oznaczać to czasochłonne przygotowywanie ćwiczeń we własnym zakresie. Mniej zaangażowany korzysta zazwyczaj z ćwiczeń przeznaczonych dla dzieci, co często negatywnie wpływa na jego relację z pacjentem. Dzieje się tak dlatego, że pacjent dorosły — bardzo zresztą słusznie — może czuć się traktowany niepoważnie lub nie do strzegać związku między tym, nad czym pracuje, a tym, co faktycznie dzieje się w jego życiu.

W takiej sytuacji dość naturalne jest reagowanie złością, zniechęceniem czy rezygnacją z wykonywania zadań, a w dalszej perspektywie — utratą zaufania do terapeuty, obniżeniem poziomu motywacji pacjenta i jego zaangażowania w terapię lub całkowitym z niej wycofaniem.

Zeszyt ćwiczeń jest wartościowym materiałem wspomagającym odbudowę utraconych funkcji komunikacyjnych u osób dorosłych. Pozwoli również zaoszczędzić czas logopedom oraz okaże się pomocny w planowaniu terapii. Stanowi pierwszą część serii „Jakie to było słowo...?”, pomocnej w terapii afazji u osób dorosłych. Kolejne części są przygotowywane do druku.