Ta wieloautorska monografia ukazuje zaangażowanie polskich jezuitów w dzieło duszpasterskie Kościoła katolickiego prowadzone na pograniczu kultur, religii i narodowości na przykładzie dwóch wybitnych duchownych: Tadeusza Kuczyńskiego i Jana Urbana. Pierwszy z nich działał w XIX wieku pośród wiernych Kościołów Wschodnich i wyznawców islamu na terenie Morza Egejskiego, dokąd przybył z Italii po uzyskaniu przez Grecję niepodległości. Drugi działał od początku XX wieku, najpierw w zaborze rosyjskim na Podlasiu, a następnie włączył się w wolnej Polsce w projekt neounii, czyli wsparcia obrządku bizantyńsko-słowiańskiego na "białoruskich" Kresach II RP.

Prof. dr hab. Bogusław Górka, Uniwersytet Gdański

Towarzystwo Jezusowe wykształciło w swych szeregach wiele osób, których obecnie moglibyśmy określić mianem nietuzinkowych, wybijających się ponad przeciętność, zasługujących na szczególne uznanie czy uwagę. Odnosi się nie tylko do jezuitów pracujących w innych krajach Europy i świata, ale także do jezuitów polskich. Upadek państwa polskiego w końcu XVIII wieku nie wyznaczył zmiany przynależności do grupy narodowej, jaką stanowił żywioł polski. Mimo braku polskiej państwowości jezuici ci dalej zachowywali świadomość przynależności do grupy narodowej, z którą byli związani.

Postacie Tadeusza Kuczyńskiego i Jana Urbana łączy przynależność i do polskiej grupy narodowej, i do zgromadzenia jezuickiego, podobnie łączy ich wymiar duchowy oraz działalność społeczna prowadzona na rzecz lokalnych społeczności, jednakże obszar tych działań był stosunkowo odmienny. Obaj jezuici pozostawili po sobie dzieła pisane, które warto było przybliżyć szerszemu kręgowi odbiorców (...). Stąd też należy z satysfakcją odnieść się do Autorów, którzy poświęcili więcej uwagi postaci o. Tadeusza Kuczyńskiego. Podobnie i na uwagę zasługuje osoba o. Jana Urbana.

Prof. dr hab. Jacek Knopek, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu