Oblicza bezpieczeństwa w XXI wieku. Wyzwania i perspektywy

Świat stoi obecnie w obliczu wielkich zmian. Względny spokój, który towarzyszył nam przez lata, zniknął. W relatywnie krótkim czasie doszło do kumulacji negatywnych zdarzeń budzących istotne obawy o bezpieczeństwo w różnym zakresie. Z jakimi obliczami bezpieczeństwa mierzymy się w XXI w.? Jakie wyzwania stoją przed ludzkością, a jakie są perspektywy? Próbę odpowiedzi na to pytanie podjęło w niniejszej monografii 11 osób – zarówno naukowców, jak i praktyków gospodarczych.

Rozdział pierwszy wprowadza czytelnika w meandry problemów globalnego bezpieczeństwa, odkrywając, jak gospodarka i technologia wpłynęły na jego współczesne postrzeganie – wykraczające poza tradycyjne ramy militarno-polityczne. Autorzy przeanalizowali w nim m.in. zagrożenie międzynarodowym terroryzmem oraz globalizację sprzyjającą rozprzestrzenianiu ideologii i transferowi zasobów wykorzystywanych w aktach terrorystycznych. Szczególne miejsce w tej części pracy zajęła analiza konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Kolejne rozdziały monografii stanowią pogłębioną analizę wyzwań współczesnego bezpieczeństwa, obejmując społeczny, ekonomiczny i zdrowotny wymiar ochrony obywateli. Autorzy omówili w nich m.in. problemy starzejących się społeczeństw, migracji oraz wpływu technologii na rynek pracy. Uwzględnili także kwestie ubóstwa, nierówności i zagrożeń bezpieczeństwa żywnościowego wynikających z konfliktów i katastrof naturalnych. Wyzwaniom migracyjnym towarzyszy refleksja nad rolą państwa w ochronie granic i zapewnieniu bezpieczeństwa narodowego, a globalne bezpieczeństwo zdrowotne jest rozważane przez pryzmat pandemii COVID-19 i chorób cywilizacyjnych. Monografia porusza również ekonomiczne aspekty transformacji energetycznej UE, akcentując ryzyko wykluczenia ekonomicznego. Całość dopełnia analiza roli rozwoju i bezpieczeństwa w działaniach pokojowych, z uwzględnieniem zaangażowania Chin w misje stabilizacyjne w Afryce, szczególnie w Sudanie Południowym, co odzwierciedla ich wkład w regionalną współpracę.

Osiem rozdziałów tworzących niniejszą monografię stanowi punkt wyjścia do dalszych refleksji nad różnymi aspektami globalnego bezpieczeństwa – zarówno ekonomiczno-politycznymi, jak i prewencyjnymi. Aktualność i ważkość podjętych rozważań stanowią o wartości publikacji. Połączenie ekonomii i bezpieczeństwa w różnych konfiguracjach decyduje o wyjątkowości opracowania, które można polecić nie tylko ekonomistom, ale także wszystkim zainteresowanym współczesnymi wydarzeniami i ich globalnymi konsekwencjami.