Odwrotne obciążenie jako mechanizm opodatkowania VAT usług wewnątrzunijnych

Niniejsza publikacja kompleksowo analizuje zagadnienie wykorzystania mechanizmu odwrotnego obciążenia (reverse charge) w opodatkowaniu VAT usług wewnątrzunijnych świadczonych dla podatników – w świetle przepisów Unii Europejskiej oraz państw członkowskich. Analiza prowadzona jest zarówno pod kątem teoretycznym, jak i praktycznym.

Istotnym walorem prezentowanej publikacji jest bardzo szczegółowa analiza podmiotowego i przedmiotowego zakresu zastosowania odwrotnego obciążenia w aktualnie obowiązujących przepisach unijnych i państw członkowskich. W niniejszym opracowaniu wskazano, kiedy i dlaczego może być trudno ustalić, czy do danej usługi znajdzie zastosowanie odwrotne obciążenie, jako mechanizm obligatoryjny albo fakultatywny. Szczególnie ważna jest analiza zakresu i sposobu wdrożenia odwrotnego obciążenia jako mechanizmu obligatoryjnego i fakultatywnego w poszczególnych państwach członkowskich UE, przeprowadzona bezpośrednio w oparciu o (nieoficjalne, komercyjne) tłumaczenia angielskie podstawowych aktów prawnych państw członkowskich dotyczących VAT oraz – uzupełniająco – w oparciu o publikację, jednocześnie te dostępne powszechnie i nieodpłatnie, jak i te dostępne odpłatnie dla subskrybentów. Takich szczegółowych informacji, z towarzyszącymi wnioskami dotyczącymi prawidłowości wdrożenia mechanizmu, próżno szukać w dostępnej literaturze.

Autorka wnikliwie analizuje pozycję prawną (obowiązki, odpowiedzialność podatkową a także prawa) stron transakcji w przypadku zastosowania odwrotnego obciążenia, w porównaniu z sytuacją, gdyby mechanizm nie znalazł zastosowania. W pracy skatalogowano i usystematyzowano występujące w praktyce przypadki nieprawidłowości w rozliczeniach podatkowych stron transakcji dokonywanych w ramach procedury odwrotnego obciążenia, dokonując oceny ich skutków, z uwzględnieniem wypracowanej przez Trybunał Sprawiedliwości orzeczniczej koncepcji należytej staranności (i dobrej wiary).

W publikacji przeprowadzono także analizę porównawczą mechanizmu odwrotnego obciążenia i mechanizmu punktu kompleksowej obsługi, co może wyjaśnić odbiorcy, jakie wady i zalety, korzyści i zagrożenia są związane ze stosowaniem tych mechanizmów. Wielu podmiotom brakuje świadomości w tym zakresie, która jest szczególnie ważna w obliczu planowanych na szczeblu unijnym zmian. Publikacja zawiera też kompleksowy model oceny dla instytucji wspólnego systemu VAT, który ze względu na swoją uniwersalność, może znaleźć zastosowanie nie tylko dla mechanizmu odwrotnego obciążenia, ale i innych instytucji tego systemu.

Publikacja adresowana jest w szczególności do przedsiębiorców oraz ich służb podatkowych i księgowych, profesjonalnych pełnomocników, a także pracowników administracji podatkowej i sędziów sądów administracyjnych. Teoretyczne i praktyczne rozważania na temat zakresu zastosowania odwrotnego obciążenia w opodatkowaniu usług wewnętrzunijnych oraz związanych z tym obowiązków, ryzyka, kosztów i praw podatników, stanowią źródło wiedzy przydatne w procesie rozliczeń podatkowych transakcji usługowych z elementem międzynarodowym oraz kontroli prawidłowości tych rozliczeń. Rozważania zawarte w książce będą pomocne nie tylko w procesie doradztwa klientom, ale także przy rozstrzyganiu potencjalnych sporów między podatnikami a administracją podatkową. Publikacja może być szczególnie przydatna dla menadżerów międzynarodowych, jak i krajowych firm konsultingowych (średniego i wysokiego szczebla) trudniących się doradztwem w zakresie międzynarodowego obrotu gospodarczego oraz dla pracowników działów finansowych i księgowych przedsiębiorstw angażujących się w usługowe transakcje transgraniczne. Książka będzie też interesująca dla studentów, doktorantów i pracowników naukowych oraz studentów kierunków prawniczych, administracyjnych i z zakresu rachunkowości.