Reporter kryminalny Umarli jeżdżą bez biletu

Umarli jeżdżą bez biletu to drugi tom Reportera kryminalnego — wyboru opowiadań kryminalnych opartych na zdarzeniach z przełomu lat 50. i 60. zeszłego stulecia. Krzysztof Kąkolewski przedstawia okres w dziejach polskiej milicji, kiedy śledczy mogli polegać niemal wyłącznie na własnej intuicji i przenikliwości. Są to opowieści o półświatku tamtych czasów, ukrytym za parawanem codziennych spraw zwykłych ludzi, o włamywaczach, szantażystach. Z każdą kolejną historią odsłania się obraz pełen niezwykłych postaci, jakże ludzkich i prawdziwych; pełen spraw nieprawdopodobnych i zaskakujących. Świat ten opisał reporter kryminalny – Krzysztof Kąkolewski.


„Kąkolewski daje uderzający przykład dociekliwości (...). Bierze rubrykę ogłoszeń i wczytuje się w zwarte kilkuwierszowe ogłoszenia, które nazywa ,,ascezą słowa” — za minimum zapłaty maksimum treści. W tę ascetyczną treść wżera się Kąkolewski dociekliwym umysłem, po czym eksploruje. Często inwestuje czas na próżno. Za ogłoszeniem o sprzedaży syreny za piętnaście tysięcy złotych może się kryć banał, ale może być i odkrycie, jakie robi Kąkolewski — odkrywa tragedię człowieka, który spowodował śmierć. Za ogłoszeniem, że ktoś chce pożyczyć cztery tysiące złotych bezprocentowo, może być kawał lub naiwność — Kąkolewski jednak, wiedziony intuicją, trafia na dwóch eksperymentatorów–psychologów: jeden, który podał ogłoszenie, i drugi, który te pieniądze bezprocentowo pożyczył. Za ogłoszeniem oferującym niemowlę odkrywa cały świat wsiowej obyczajowości. (…) Reportaż był poczwarką, skorupa poczęła pękać, reportaż stawał się opowiadaniem”.
(Melchior Wańkowicz)