Rok 2018 przyniósł ze sobą upamiętnienie stulecia odzyskania niepodległości przez Polskę. Tej rocznicy towarzyszyły rozmaite wydarzenia kulturalne mające charakter ogólnokrajowy, jak też znacznie liczniejsze przedsięwzięcia o wymiarze lokalnym. Do grona tych ostatnich należała Ogólnopolska Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa „Rzeczpospolita niepodległa – od idei do urzeczywistnienia”, której tytuł był zasługą Tomasza Katafiasza. Odbyła się ona 10 maja 2018 roku w Akademii Pomorskiej w Słupsku i stanowiła część IV Słupskiego Festiwalu Historycznego. Organizatorami przedsięwzięcia byli: Instytut Historii i Politologii AP, Koło Naukowe Historyków AP oraz Polskie Towarzystwo Historyczne oddział w Słupsku.
Przyjęto, że konferencja powinna mieć interdyscyplinarny charakter, gdyż w ten sposób można znakomicie poszerzyć percepcję wieloaspektowego wydarzenia, jakie stanowiło odzyskanie niepodległości Polski po 123 latach zaborów. Niewątpliwie bowiem procesy, które do niego doprowadziły, obecne były w sferze nie tylko historycznej, ale i literackiej, antropologicznej, socjologicznej, gospodarczej czy artystycznej.
Konferencja przyciągnęła 23 uczestników z wielu ośrodków naukowych. W swych badaniach poruszyli oni szerokie spektrum problematyczne mające odzwierciedlenie w niniejszej publikacji: od początków starań o odzyskanie niepodległości podejmowanych tuż po jej utracie pod koniec XVII wieku aż po konsekwencje doświadczenia niewoli po II wojnie światowej.

(Fragment Wstępu)