Relikty dworów rycerskich to dzisiaj najczęściej tzw. grodziska stożkowate – anonimowe pagórki – kryjące w sobie ślady po najczęściej drewnianej, wyjątkowo murowanej zabudowie i liczne drobne zabytki, będące pozostałością dawnego wyposażenia. W odróżnieniu od zamków, rzadko są zwiedzane, ale za to częściej niszczone…

Książka przedstawia obraz obronnych dworów rycerskich, jaki rysuje się po trwających od pół wieku badaniach archeologicznych. Omówienie wyglądu zabudowań, wyposażenia wnętrz i przedmiotów używanych przez mieszkańców dworów, jakie rekonstruuje archeolog, uzupełnione zostało przekazami ze źródeł pisanych, co pozwala na lepsze poznanie realiów życia rodziny rycerskiej w średniowiecznej Polsce.